ΚΑΡΜΕΝ

Μια Κάρμεν αποδομημένη και ανασυντεθειμένη σε μια νέα φόρμα από τον σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθινό, παρακολουθήσαμε στο θέατρο Κάππα. Με διάθεση πειραματική, ο σκηνοθέτης επιχειρεί να μας αφηγηθεί την ιστορία της γνωστής όπερας του Μπιζέ- εμπνευσμένη από τη Νουβέλα του Μεριμέ με τον δικό του τρόπο. Βασικό όπλο στα χέρια του η σαγηνευτική παρουσία της Μαρίας Ναυπλιώτου, μια ερμηνεύτρια που δύσκολα σε αφήνει να ξεκολλήσεις το βλέμμα σου από πάνω της.

Η παράσταση αυτή, σε αντίθεση με την γνωστή όπερα πάνω στην οποία «πατάει», δεν μας αφήνει να νιώσουμε τα έντονα πάθη των πρωταγωνιστών αλλά μας κρατάει σε απόσταση. Το αποστασιοποιημένο βλέμμα του σκηνοθέτη υπογραμμίζεται και από την επιλογή του να ακροβατεί σε όλη τη διάρκεια της παράστασης ανάμεσα στο έργο και στην πρόβα. Οι πρωταγωνιστές είναι ταυτόχρονα οι ρόλοι και οι ηθοποιοί πίσω από αυτούς. Οι ηθοποιοί φαίνονταν να δοκιμάζουν διάφορες τεχνικές, χωρίς πάντοτε να βρίσκουν κάποια ταύτιση με την ουσία του ρόλου.

Η Κάρμεν είναι διαχρονικό σύμβολο της ελευθερίας –μια ατίθαση καρδιά, που ζει ελεύθερη και τελικά πληρώνει το τίμημα της ελευθερίας της. Ο Δον Χοσέ είναι μια στιβαρή ανδρική παρουσία που ενοχλείται από την ανυπότακτη προσωπικότητα της Κάρμεν και τυφλώνεται από το πάθος του για αυτήν, φτάνοντας μέχρι τα άκρα. Πως μπορούν να αποτυπωθούν όλα αυτά τα θυελλώδη συναισθήματα όταν είναι ιδωμένα από απόσταση; Ίσως η πρόθεση είναι να αποτυπωθεί η σημερινή εποχή ως μια εποχή χωρίς έντονα πάθη, επίπεδη συναισθηματικά και αυτοσαρκαζόμενη.

Το να «μιλήσει» το θέατρο με την όπερα ή για την όπερα είναι ένα εγχείρημα που φαντάζει πρωτοποριακό, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα. Είναι σαν μια ελιτιστική μορφή τέχνης να επιχειρεί να βγει από τα σαλόνια στο δρόμο και να γίνει κτήμα του κάθε θεατή. Η παράσταση αρχικά είχε παιχτεί το καλοκαίρι στην αυλή ενός παλιού κτιρίου του Μεταξουργείου. Πιθανόν η έντονη πειραματική διάθεση να είχε αποδοθεί καλύτερα στον χώρο εκείνο.

Η κυριαρχία της μορφής έναντι του περιεχομένου, όπως προτείνεται από τον Λιβαθινό, ενδεχομένως να έχει ενδιαφέρον για κάποιους μελετητές του θεάτρου, ωστόσο ως θεατής που επιθυμούσε να παρακολουθήσει μια θεατρική παράσταση, να παρασυρθεί από το βιωμένο συναίσθημα των ερμηνευτών και να πάρει κάτι από αυτό μαζί του φεύγοντας, έφυγα μάλλον με άδεια χέρια. Σε ότι αφορά στις πειραματικού τύπου παραστάσεις, νομίζω πως το πείραμα πετυχαίνει όταν το κοινό, ενώ αντιλαμβάνεται τη διαφορετική μορφή, κατορθώνει να δει την πραγματική ουσία και να συγκινηθεί από αυτήν.

Η Μαρία Ναυπλιώτου τσαλακώνει την αέρινη εικόνα της στο ρόλο αυτό, μεταμορφώνεται σε μια Κάρμεν ατίθαση, ριψοκίνδυνη, προκλητική. Όπλα της σε αυτή την μεταμόρφωση μια υπέροχη φωνή και ένα σώμα χορεύτριας – ο χορός άλλωστε είναι ο φυσικός της χώρος. Η ερμηνεία της και η παρουσία της είναι το στοιχείο που θα θυμόμαστε από την συγκεκριμένη παράσταση, αφού κρατούσε όλο το εγχείρημα πάνω της.

"Αν δεν με αγαπάς, σε αγαπώ! Και αν σε αγαπώ, φυλάξου από εμένα"

ΚΑΡΜΕΝ